| Tarikh | Penceramah | Tajuk |
|---|---|---|
| 20/09/2025 | Ustaz Ahmad Hairy Haderi | — |
Abdullah bin Amru bin al-‘As merupakan salah seorang sahabat Nabi SAW yang terkenal dengan kezuhudan, keilmuan dan ketekunannya dalam beribadah. Beliau termasuk dalam kelompok sahabat yang dikenali sebagai “Abdullah” iaitu mereka yang masyhur dengan keilmuan dan kedekatan kepada Rasulullah SAW. Abdullah bin Amru diriwayatkan telah meriwayatkan sekitar tujuh ratus hadis. Walaupun jumlah riwayatnya tidak sebanyak Abu Hurairah, namun keistimewaannya terserlah dalam bidang ibadah dan kesungguhan mengabdikan diri kepada Allah SWT.
Sejak awal kehidupannya bersama Islam, Abdullah dikenali sebagai seorang ahli ibadah yang luar biasa. Beliau gemar mendirikan solat malam, membaca al-Quran, serta bersedekah walaupun dirinya bukanlah seorang yang berharta. Sumbangan dan sedekahnya melebihi orang lain kerana beliau tidak pernah berkira dengan apa yang ada padanya. Bahkan, Abdullah pernah bercita-cita untuk beribadah sepanjang hayatnya, berpuasa setiap hari, mendirikan solat malam tanpa rehat, dan mengkhatamkan al-Quran berulang-ulang kali dalam masa yang singkat. Namun, Rasulullah SAW menegurnya dan mengajarkan bahawa ibadah perlu dilakukan dengan seimbang. Baginda mengizinkan beliau berpuasa selang sehari, mengkhatamkan al-Quran dalam seminggu, serta membahagikan bacaan al-Quran pada malam hari dengan kadar tertentu agar tidak memudaratkan diri.
Keilmuan Abdullah bin Amru juga tidak boleh dinafikan. Beliau antara sahabat yang mengetahui membaca dan menulis, satu kelebihan yang tidak dimiliki oleh semua sahabat. Oleh sebab itu, beliau menulis dan menghimpunkan hadis dalam catatan, selain menghafalnya. Kaedah penguasaannya dalam periwayatan hadis terbentuk melalui dua sudut: penguasaan hafalan dan penguasaan kitab. Namun demikian, sebahagian ulama hadis agak berhati-hati menerima riwayat daripadanya kerana Abdullah juga dikenal pasti sebagai seorang yang banyak mengkaji kitab-kitab ahli kitab. Mereka khuatir bercampur antara riwayat Nabi SAW dengan kisah-kisah Isra’iliyyat. Walau bagaimanapun, kedudukan beliau tetap tinggi sebagai sahabat Nabi yang mendapat bimbingan secara langsung.
Dari sudut periwayatan hadis, Abdullah dilihat tidak menonjol seperti Abu Hurairah atau Ibnu Abbas. Hal ini kerana Abu Hurairah mendapat doa khusus daripada Nabi SAW agar ingatannya kuat, manakala Ibnu Abbas pula didoakan agar menjadi seorang faqih dalam agama. Abdullah pula, meskipun meriwayatkan banyak hadis, peranannya dalam bidang periwayatan dan pengajaran tidak tersebar luas. Salah satu sebabnya ialah kerana selepas kejatuhan Empayar Rom dan Parsi, beliau menetap di Mesir. Pada masa itu, pusat ilmu Islam tertumpu di Madinah dan Iraq, maka keilmuan yang berkembang di Mesir tidak setanding dengan dua pusat tersebut. Keadaan ini menyebabkan nama Abdullah tidak menonjol sebagaimana sahabat-sahabat lain.
Selain itu, Abdullah bin Amru pernah dilantik oleh Saidina Umar al-Khattab sebagai gabenor di Mesir, sebagaimana ayahnya Amru bin al-‘As yang juga memegang jawatan di sana. Dengan tanggungjawab sebagai seorang pemimpin, ruang beliau untuk menekuni bidang hadis menjadi semakin sempit. Walaupun begitu, peranan beliau sebagai seorang sahabat tetap penting dalam menyebarkan Islam dan menegakkan pentadbiran yang adil.
Keistimewaan Abdullah bin Amru ialah beliau memeluk Islam lebih awal daripada ayahnya sendiri, dengan perbezaan kira-kira dua belas tahun. Beliau turut dikenali sebagai seorang yang sangat tekun menghafal hadis, menulis riwayat, serta berpegang kepada ilmu yang diperoleh daripada Rasulullah SAW. Walaupun periwayatan beliau tidak seterang sahabat-sahabat lain, namun warisan ilmunya tetap menjadi sebahagian daripada khazanah Islam yang berharga.
Abdullah bin Amru wafat pada tahun 75 Hijrah di Mesir. Kehidupannya menjadi teladan tentang kesungguhan seorang hamba dalam beribadah, walaupun diuji dengan kedudukan, tanggungjawab, dan keterbatasan zaman. Beliau dikenang sebagai sahabat yang kuat beribadah, tekun menuntut ilmu, dan ikhlas dalam menyebarkan ajaran Rasulullah SAW.
Catat Ulasan